Margin trong đầu tư như một con dao hai lưỡi, vừa có thể mang đến lợi nhuận hấp dẫn, vừa tiềm ẩn rủi ro thua lỗ lớn. Khi sử dụng đòn bẩy tài chính này, nhà đầu tư cần hiểu rõ về cơ chế hoạt động của margin cũng như cách quản lý rủi ro hiệu quả. Vì thế, hãy cùng VNUInvest đi sâu vào tìm hiểu margin là gì và cách sử dụng margin để đưa ra quyết định đầu tư sáng suốt nhé.
Margin là gì?
Margin (còn gọi là giao dịch ký quỹ/đòn bẩy tài chính) là một công cụ tài chính cho phép nhà đầu tư vay tiền của công ty chứng khoán để tăng quy mô đầu tư. Tuy nhiên, để sử dụng margin, nhà đầu tư cần đáp ứng tỷ lệ ký quỹ nhất định. Nếu giá chứng khoán giảm mạnh, nhà đầu tư có thể đối mặt với rủi ro margin call và thậm chí là bị thanh lý tài khoản.
Xem thêm: Đòn bẩy trong Forex là gì? Đòn bẩy có vai trò gì trong forex?
Ví dụ cụ thể:
Giả sử bạn muốn mở một vị thế mua 1 lot (100.000 đơn vị) cặp tiền EUR/USD với tỷ giá hiện tại là 1.1000. Điều này có nghĩa là bạn đang mua 110.000 USD tương đương với khoảng 100.000 Euro. Tuy nhiên, thay vì phải có sẵn 110.000 USD trong tài khoản để thực hiện giao dịch này, bạn chỉ cần có một khoản margin nhất định.
-
Yêu cầu margin: Thông thường, các nhà môi giới forex sẽ yêu cầu một tỷ lệ margin nhất định, ví dụ như 1%. Điều này có nghĩa là bạn chỉ cần có 1% của giá trị giao dịch trong tài khoản của mình để mở vị thế. Trong trường hợp này, bạn chỉ cần có 1100 USD (1% của 110.000 USD) để mở vị thế mua 1 lot EUR/USD.
-
Đòn bẩy: Nhờ margin, bạn đang sử dụng đòn bẩy tài chính. Trong ví dụ trên, với 1100 USD margin, bạn đang kiểm soát một vị thế trị giá 110.000 USD, tương đương với đòn bẩy là 1:100.
Có những khái niệm nào liên quan đến Margin?
Để có thể hiểu rõ hơn về margin cũng như ý nghĩa của nó trong giao dịch forex, hãy cùng tìm hiểu về các khái niệm khác liên quan đến cụm từ này:
- Tỷ lệ ký quỹ duy trì (MMR): Đây là một mức “an toàn” mà công ty chứng khoán đặt ra. Nếu giá cổ phiếu của bạn giảm xuống quá nhiều, làm cho tài khoản của bạn rớt dưới mức an toàn này, công ty chứng khoán sẽ có những hành động để bảo vệ khoản vay của họ.
- Call Margin: Khi giá cổ phiếu của bạn giảm và tài khoản của bạn không còn đủ “an toàn” nữa, công ty chứng khoán sẽ gọi điện cho bạn và yêu cầu bạn nạp thêm tiền hoặc bán bớt cổ phiếu để tài khoản của bạn trở lại mức an toàn.
- Force sell: Nếu bạn không làm theo yêu cầu của công ty chứng khoán (tức là không nạp thêm tiền hoặc bán bớt cổ phiếu), công ty chứng khoán sẽ tự động bán một phần cổ phiếu của bạn để đưa tài khoản của bạn về mức an toàn.
- Full margin: Đây là tình huống bạn đang sử dụng tối đa số tiền mà công ty chứng khoán cho phép bạn vay để mua cổ phiếu. Nói cách khác, bạn đang “vay” hết mức có thể.
- Margin level: Đây là mức trần mà công ty chứng khoán cho phép bạn vay. Bạn không thể vượt quá mức này.
Công thức tính tỷ lệ ký quỹ
Tỷ lệ cho vay margin (tỷ lệ ký quỹ) đối với mỗi mã chứng khoán sẽ khác nhau. Các công ty chứng khoán thường ưu tiên cho vay đối với những mã có tính thanh khoản cao và uy tín tốt. Ngược lại, các mã có hoạt động kinh doanh kém ổn định hoặc ít được giao dịch sẽ có tỷ lệ cho vay thấp hơn, thậm chí không được cho vay, nhằm hạn chế rủi ro cho nhà đầu tư và công ty chứng khoán.
Công thức tính tỷ lệ ký quỹ:
Tỷ lệ ký quỹ = (Giá trị tài sản đảm bảo) / (Tổng giá trị vị thế) x 100%
Trong đó:
- Giá trị tài sản đảm bảo: Là giá trị thị trường hiện tại của các tài sản mà nhà đầu tư đã nộp để đảm bảo cho khoản vay margin.
- Tổng giá trị vị thế: Là tổng giá trị của tất cả các vị thế giao dịch mà nhà đầu tư đang mở, bao gồm cả phần vốn tự có và phần vốn vay.
Vay margin có thời hạn và phải trả lãi vay: Lãi suất thường được tính hàng ngày và có thể thay đổi theo thị trường.
Ví dụ:
Giả sử bạn mua 100 cổ phiếu XYZ với giá 100.000 đồng/cổ phiếu. Công ty chứng khoán yêu cầu bạn phải có 50% margin, tức là bạn phải nộp vào tài khoản 5.000.000 đồng (50% của 10.000.000 đồng).
- Giá trị tài sản đảm bảo: 5.000.000 đồng
- Tổng giá trị vị thế: 10.000.000 đồng
- Tỷ lệ ký quỹ: (5.000.000 / 10.000.000) x 100% = 50%
Các hình thức vay margin là gì?
Giao dịch ký quỹ ngày càng được nhà đầu tư Việt Nam ưa chuộng. Hiện nay, có hai hình thức ký quỹ phổ biến là Cross Margin và Isolated Margin.
- Cross Margin là hình thức ký quỹ tính theo tổng tài khoản. Điều này có nghĩa là tổng số tiền ký quỹ, lãi vay và lợi nhuận sẽ được tính toán trên toàn bộ danh mục đầu tư của nhà đầu tư, bất kể số lượng mã cổ phiếu.
- Isolated Margin lại tính toán theo từng mã cổ phiếu riêng biệt. Mỗi mã cổ phiếu sẽ có một tài khoản ký quỹ riêng biệt, giúp nhà đầu tư quản lý rủi ro tốt hơn. Tiền ký quỹ, lãi vay và lợi nhuận của mỗi mã sẽ được tính toán độc lập.
So sánh hai hình thức ký quỹ:
Đánh giá ưu và nhược điểm của Margin trong Forex
Margin trong giao dịch Forex đóng vai trò như một đòn bẩy, cho phép nhà đầu tư mở các vị thế giao dịch lớn hơn so với số tiền vốn thực tế có trong tài khoản. Điều này có nghĩa là nhà đầu tư có thể kiểm soát một lượng tiền lớn trên thị trường ngoại hối mà không cần phải bỏ ra toàn bộ số tiền đó.
Ưu điểm của Margin
- Tăng khả năng sinh lời: Margin giúp nhà đầu tư tận dụng tối đa cơ hội kiếm lợi nhuận khi thị trường di chuyển theo hướng có lợi.
- Tăng tính linh hoạt: Với margin, nhà đầu tư có thể tham gia vào nhiều giao dịch khác nhau và quản lý danh mục đầu tư một cách linh hoạt hơn.
Nhược điểm của Margin
- Tăng rủi ro: Margin cũng đồng nghĩa với việc tăng rủi ro thua lỗ. Nếu thị trường đi ngược lại dự đoán, nhà đầu tư có thể bị lỗ nặng hơn so với số tiền vốn đã bỏ ra.
- Nguy cơ margin call: Khi giá thị trường di chuyển bất lợi, tài khoản của nhà đầu tư có thể giảm xuống dưới mức margin yêu cầu. Khi đó, nhà môi giới sẽ yêu cầu nhà đầu tư nạp thêm tiền vào tài khoản (margin call). Nếu không đáp ứng được yêu cầu này, vị thế của nhà đầu tư có thể bị đóng cắt.
Ví dụ cụ thể:
Giả sử bạn có 100 USD trong tài khoản và muốn giao dịch một cặp tiền tệ có đòn bẩy 1:50. Điều này có nghĩa là bạn có thể kiểm soát một vị thế trị giá 5000 USD (100 USD x 50).
- Trường hợp 1: Thị trường di chuyển theo hướng có lợi Nếu cặp tiền tệ mà bạn giao dịch tăng giá 1%, lợi nhuận của bạn sẽ là 50 USD (1% của 5000 USD). Như vậy, bạn đã kiếm được 50% lợi nhuận so với số vốn ban đầu chỉ 100 USD.
- Trường hợp 2: Thị trường di chuyển theo hướng bất lợi Ngược lại, nếu cặp tiền tệ giảm giá 1%, bạn sẽ lỗ 50 USD. Điều này có nghĩa là bạn đã mất toàn bộ số vốn ban đầu và còn nợ thêm.
Khi nào nên sử dụng Margin trong giao dịch
Nên sử dụng margin khi:
- Dự báo thị trường ngắn hạn rõ ràng: Nếu bạn có thông tin và phân tích kỹ lưỡng về một biến động giá ngắn hạn sắp xảy ra, margin có thể giúp bạn tận dụng tối đa cơ hội này.
- Có kinh nghiệm giao dịch: Nhà đầu tư có kinh nghiệm sẽ dễ dàng quản lý rủi ro và đưa ra quyết định giao dịch tốt hơn. Đa dạng hóa danh mục: Sử dụng margin để đầu tư vào nhiều loại tài sản khác nhau có thể giúp phân tán rủi ro và tăng khả năng sinh lời. Có kế hoạch thoát hiểm: Lập sẵn kế hoạch bán ra khi thị trường đi ngược lại dự đoán để hạn chế thiệt hại.
Không nên sử dụng margin khi thị trường quá biến động: Trong giai đoạn thị trường bất ổn, rủi ro tăng cao, việc sử dụng margin có thể dẫn đến thua lỗ lớn. Không có đủ kiến thức. Nếu bạn mới bắt đầu đầu tư và chưa hiểu rõ về margin, hãy bắt đầu với việc giao dịch bằng vốn tự có. Cần tiền cho các nhu cầu thiết yếu. Nếu bạn không có kế hoạch cụ thể và rõ ràng, việc sử dụng margin chỉ giống như một canh bạc.
Xem thêm: CAGR là gì? Sử dụng CAGR và MDD để đưa ra quyết định đầu tư Forex thông minh
Một số lời khuyên khi sử dụng Margin
Margin là một công cụ tài chính đòn bẩy, mang đến cơ hội gia tăng lợi nhuận đáng kể nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Để tận dụng tối đa lợi ích của margin một cách an toàn, nhà đầu tư cần tuân thủ các nguyên tắc sau:
- Lựa chọn thời điểm thích hợp: Nên sử dụng margin khi thị trường chứng khoán đang trong giai đoạn tăng trưởng ổn định. Tránh giao dịch margin khi thị trường biến động mạnh hoặc không có xu hướng rõ ràng.
- Sử dụng margin ngắn hạn: Hạn chế sử dụng margin cho các khoản đầu tư dài hạn để tránh chi phí lãi vay quá cao, ảnh hưởng đến lợi nhuận.
- Nắm vững kiến thức và kinh nghiệm: Trước khi sử dụng margin, nhà đầu tư cần có kiến thức vững chắc về phân tích kỹ thuật, phân tích cơ bản và hiểu rõ về cơ chế hoạt động của thị trường.
- Không vay quá mức: Chỉ sử dụng margin trong giới hạn cho phép và không vay quá nhiều so với khả năng tài chính.
Kết luận
Bài viết trên đã cho bạn biết được Margin là gì và để tận dụng tối đa tiềm năng của margin, nhà đầu tư cần vừa có kiến thức chuyên môn, vừa có một chiến lược đầu tư rõ ràng và kỷ luật. Việc theo dõi sát sao thị trường và sẵn sàng điều chỉnh chiến lược khi cần thiết là điều vô cùng quan trọng.
