Trong thế giới tài chính, đặc biệt là thị trường ngoại hối, khái niệm “cá mập trong Forex” thường được nhắc đến. Họ là những cá nhân hoặc tổ chức sở hữu lượng vốn khổng lồ, có khả năng tác động mạnh mẽ đến biến động giá. Vậy những “cá mập” này có vai trò như thế nào và mục tiêu của họ là gì? Hãy cùng VNUInvest tìm hiểu chi tiết hơn về khái niệm cũng như là chiến lược giao dịch của các cá mập trong Forex nhé!
Đôi nét về cá mập trong Forex
Trong thế giới đầy biến động của thị trường ngoại hối, khái niệm “cá mập trong Forex” hay còn gọi “bigboy” luôn là đề tài thu hút sự quan tâm. Đây là những “ông lớn” sở hữu khối lượng vốn khổng lồ, đủ sức định hình và làm rung chuyển thị trường. Với những lệnh giao dịch khổng lồ, họ có thể dễ dàng đẩy giá lên hoặc xuống, tạo ra những biến động mạnh mẽ.
Mục tiêu chính của các “cá mập” này rất rõ ràng đó chính là kiếm lợi nhuận. Họ không ngừng tìm kiếm những cơ hội đầu tư hấp dẫn và sẵn sàng tận dụng mọi biến động nhỏ nhất của thị trường để thu về lợi nhuận tối đa. Để đạt được mục tiêu này, các “cá mập” thường:
- Săn mồi: Họ không ngừng tìm kiếm những “con mồi” là các nhà giao dịch nhỏ lẻ (retail trader) để tận dụng tâm lý đám đông và các thông tin sai lệch để kiếm lời.
- Hợp tác và cạnh tranh: Các “cá mập” có thể hợp tác với nhau để tạo ra những đợt sóng lớn trên thị trường, hoặc cạnh tranh gay gắt để giành giật lợi nhuận.
- Tận dụng thông tin nội bộ: Nhiều “cá mập” có quyền truy cập vào những thông tin nội bộ quan trọng, giúp họ đưa ra quyết định giao dịch chính xác và nhanh chóng hơn những nhà giao dịch khác.
Với những lợi thế về tài chính và thông tin, các cá mập trong forex luôn nắm giữ vị thế chủ động trên thị trường. Tuy nhiên, việc giao dịch với những “ông lớn” này là vô cùng nguy hiểm đối với các nhà giao dịch nhỏ lẻ. Để tồn tại và phát triển trong thị trường này, các nhà giao dịch nhỏ lẻ cần trang bị cho mình những kiến thức và kỹ năng cần thiết, đồng thời luôn tỉnh táo và cảnh giác trước những âm mưu của các “cá mập”.
Market markers có được xem là cá mập trong forex không?
Hiện nay, còn nhiều nhà đầu tư mới thường nhầm lẫn giữa 2 khái niệm nhà tạo lập thị trường (market makers) và cá mập trong Forex. Tuy nhiên, đây là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau:
- Nhà tạo lập thị trường là những tổ chức tài chính hoặc các broker lớn có nhiệm vụ cung cấp thanh khoản cho thị trường. Nói cách khác, họ luôn sẵn sàng mua hoặc bán một loại tài sản nào đó với một mức giá nhất định. Nhờ có họ, các nhà đầu tư nhỏ lẻ mới có thể dễ dàng thực hiện giao dịch mua bán. Mỗi khi một giao dịch được khớp lệnh, nhà tạo lập thị trường sẽ thu về một khoản lợi nhuận nhỏ từ chênh lệch giá mua và bán (spread).
- Cá mập trong Forex, hay còn gọi là những nhà đầu tư lớn, lại có mục tiêu hoàn toàn khác. Họ thường sở hữu một lượng vốn khổng lồ và có thể tác động mạnh mẽ đến biến động giá của thị trường. Khác với nhà tạo lập thị trường, cá mập thường tìm kiếm những cơ hội để kiếm lợi nhuận lớn từ những biến động giá, đôi khi bằng cách thao túng thị trường.
Nhiệm vụ cốt lõi của nhà tạo lập thị trường (market maker) là cung cấp thanh khoản cho thị trường. Nói cách khác, họ luôn sẵn sàng mua hoặc bán một loại tài sản nào đó với một mức giá nhất định, tạo điều kiện cho các nhà đầu tư nhỏ lẻ dễ dàng thực hiện giao dịch. Nhờ có họ, thị trường mới trở nên sôi động và hoạt động liên tục.
Để duy trì hoạt động này, market maker sẽ thu một khoản phí nhỏ gọi là spread, đó là chênh lệch giữa giá mua và giá bán mà họ đưa ra. Ví dụ: Nếu một cổ phiếu có giá mua là 100 đồng và giá bán là 101 đồng, thì spread là 1 đồng. Khi bạn mua cổ phiếu đó với giá 101 đồng và sau đó bán lại với giá 100 đồng, market maker sẽ thu được khoản chênh lệch 1 đồng này.
Như ví dụ trên đã minh họa, mục tiêu chính của nhà tạo lập thị trường là tạo điều kiện cho các giao dịch diễn ra một cách thuận lợi, chứ không phải là thao túng thị trường. Họ kiếm lợi nhuận chủ yếu từ spread, tức là chênh lệch giữa giá mua và giá bán.
Mặc dù không phải là “cá mập” với mục tiêu thao túng thị trường, các nhà tạo lập thị trường vẫn có những chiến lược giao dịch để bảo vệ lợi nhuận của mình. Họ thường hiểu rất rõ về tâm lý và hành vi của các nhà giao dịch nhỏ lẻ, bao gồm cả việc đặt stop-loss ở đâu. Nhờ đó, họ có thể dự đoán được các điểm kháng cự và hỗ trợ quan trọng trên thị trường.
Khi thấy nhiều nhà giao dịch đặt lệnh bán ở một mức giá nhất định, nhà tạo lập thị trường có thể mua vào một lượng lớn để cân bằng thị trường và ngăn chặn giá giảm quá sâu. Tuy nhiên, nếu áp lực bán quá lớn và giá giảm mạnh, họ cũng có thể bị cuốn vào xu hướng giảm và chịu một phần thiệt hại.
Để bảo vệ lợi nhuận và hạn chế rủi ro, nhà tạo lập thị trường thường tìm kiếm các cơ hội mua vào ở những mức giá thấp hơn để đảo ngược xu hướng. Điều này có thể khiến giá tăng trở lại, buộc những nhà giao dịch đã bán trước đó phải mua lại với giá cao hơn để cắt lỗ. Quy trình này thường được gọi là “săn stop-loss”.
Trong một số trường hợp, để duy trì vị thế và cạnh tranh trên thị trường, các nhà tạo lập thị trường (market makers) có thể thực hiện các hành động tác động nhẹ đến giá. Tuy nhiên, việc này thường diễn ra ở quy mô nhỏ và chỉ kéo dài trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, việc quét lệnh không phải là một hành vi thao túng thị trường mà chỉ là một chiến lược giao dịch được sử dụng phổ biến. Bằng cách loại bỏ các lệnh dừng lỗ, nhà tạo lập thị trường có thể giảm thiểu rủi ro và tăng khả năng thành công cho các giao dịch của mình.
Các cá mập trong forex có mục đích gì?
Thị trường Forex là sân chơi của những “cá mập” tài chính lớn, bao gồm các ngân hàng đầu tư quốc tế (như Deutsche Bank, JP Morgan), ngân hàng trung ương (FED, ECB), các tập đoàn đa quốc gia (Walmart, Saudi Aramco), các quỹ đầu tư khổng lồ (SPDR Gold Trust, Bridgewater Associates) và cả những nhà đầu tư cá nhân siêu giàu (như George Soros). Mỗi “cá mập” này tham gia thị trường với những mục đích khác nhau: từ việc phục vụ khách hàng, quản lý rủi ro, đầu cơ kiếm lời, cho đến việc ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ.
Quy mô và tác động của các “cá mập trong forex” lên thị trường là rất đa dạng. Sự hiện diện của các “cá mập” này khiến thị trường Forex trở nên vô cùng phức tạp và đầy biến động. Đối với các nhà đầu tư nhỏ lẻ, việc hiểu rõ về các “cá mập” và động cơ của họ là rất quan trọng để đưa ra các quyết định giao dịch đúng đắn và giảm thiểu rủi ro.”
Nhóm Super bank
Super bank là nhóm bao gồm những ngân hàng ngoái nhà nước có quy mô hoạt động rất lớn và cực kỳ giàu có với nhiều hoạt động diễn ra trong mô hình kinh doanh, bao gồm cả các giao dịch trên thị trường forex. Với quy mô giao dịch khổng lồ và tần suất giao dịch liên tục, các super bank có sức ảnh hưởng đáng kể đến biến động giá trên thị trường Forex. Các quyết định giao dịch của họ, dù lớn hay nhỏ, đều có thể tạo ra những đợt sóng mạnh mẽ và tác động đến tâm lý của nhà đầu tư.
Mục tiêu giao dịch của super bank đa dạng: từ đầu cơ thu lợi nhuận ngắn hạn, đối phó với rủi ro ngoại hối cho các giao dịch khác, đến việc điều chỉnh danh mục đầu tư toàn cầu. Chính vì vậy, các nhà giao dịch nhỏ lẻ cần đặc biệt chú ý đến hoạt động của các ngân hàng này để có thể nắm bắt cơ hội và giảm thiểu rủi ro.
Các super bank thường sở hữu những công cụ phân tích và công nghệ giao dịch tiên tiến nhất, cho phép họ dự đoán xu hướng thị trường và thực hiện giao dịch với tốc độ cực nhanh. Điều này khiến các nhà giao dịch cá nhân khó có thể cạnh tranh trực tiếp với họ về tốc độ và khối lượng giao dịch.
Nhóm Chính phủ và các Ngân hàng Trung ương
Chính phủ và các ngân hàng trung ương là những cá mập trong Forex. Với vai trò là những nhà quản lý kinh tế vĩ mô, mục tiêu chính của họ là duy trì ổn định kinh tế, bao gồm việc kiểm soát lạm phát, tỷ giá hối đoái và đảm bảo sự phát triển bền vững của nền kinh tế.
Để đạt được mục tiêu này, các chính phủ và ngân hàng trung ương thường sử dụng các công cụ chính sách tiền tệ như điều chỉnh lãi suất, mua bán ngoại tệ và các hoạt động thị trường mở. Việc can thiệp vào thị trường Forex của các thực thể này thường có quy mô lớn và ảnh hưởng sâu rộng đến tâm lý nhà đầu tư và xu hướng thị trường.
Khác với các ngân hàng đầu tư quốc tế (super bank) thường xuyên tham gia giao dịch để kiếm lợi nhuận, các chính phủ và ngân hàng trung ương có mục tiêu ổn định hơn. Họ ít khi tham gia vào các hoạt động giao dịch ngắn hạn và cũng không nhắm vào các nhà đầu tư nhỏ lẻ.
Các chính phủ và ngân hàng trung ương luôn đặt lợi ích chung của quốc gia lên hàng đầu. Vì vậy, các quyết định của họ thường dựa trên những dữ liệu kinh tế vĩ mô được cập nhật thường xuyên, như báo cáo GDP, lạm phát, tỷ lệ thất nghiệp,… Các quyết định chính sách tiền tệ của các cơ quan này, như việc điều chỉnh lãi suất cơ bản hoặc mua bán ngoại tệ, có thể gây ra những biến động lớn và kéo dài trên thị trường tài chính. Ảnh hưởng của những quyết định này có thể kéo dài trong nhiều tháng, thậm chí nhiều năm.
Do đó, các nhà giao dịch (traders) thường theo dõi sát sao các báo cáo kinh tế và thông cáo báo chí của các ngân hàng trung ương để dự đoán xu hướng thị trường và đưa ra quyết định giao dịch phù hợp.
Nhóm các công ty thương mại lớn
Các công ty thương mại đa quốc gia cũng là một trong những “cá mập” đáng kể trên thị trường Forex. Hoạt động kinh doanh toàn cầu của họ đòi hỏi phải thực hiện một lượng lớn giao dịch ngoại tệ để thanh toán cho hàng hóa, dịch vụ và các khoản đầu tư. Nhu cầu mua bán ngoại tệ lớn của các công ty này có thể tác động đáng kể đến tỷ giá hối đoái. Nếu một công ty lớn thường xuyên mua một loại tiền tệ nào đó để thanh toán cho nhà cung cấp, nhu cầu đối với loại tiền tệ đó sẽ tăng lên, đẩy giá của nó lên cao.
Mặc dù không gây ra những biến động lớn như các ngân hàng đầu tư quốc tế, các giao dịch của các công ty thương mại vẫn cung cấp những tín hiệu quan trọng về dòng chảy vốn trên toàn cầu. Nếu một quốc gia có xuất khẩu lớn và thu hút nhiều đầu tư trực tiếp nước ngoài, đồng tiền của nước đó thường có xu hướng tăng giá. Điều này phản ánh sự mạnh mẽ của nền kinh tế và niềm tin của các nhà đầu tư vào tương lai của quốc gia đó.
Một ví dụ điển hình là trường hợp Nga xuất khẩu dầu mỏ sang châu Âu và đầu tư xây dựng hệ thống đường ống dẫn. Khi Nga xuất khẩu dầu mỏ sang châu Âu, họ sẽ nhận được một lượng lớn ngoại tệ châu Âu (ví dụ như Euro). Điều này dẫn đến tăng cầu đối với đồng Rúp trên thị trường ngoại hối, khi mà các doanh nghiệp Nga muốn đổi Euro sang Rúp để thanh toán các khoản chi phí trong nước. Do cung vượt cầu, giá trị của đồng Rúp so với Euro có xu hướng tăng lên.
Nhóm các quỹ đầu tư, đầu cơ
Hoạt động đầu cơ chiếm một tỷ lệ đáng kể trên thị trường tài chính, đặc biệt là thị trường Forex. Các nhà đầu cơ thường tập trung vào việc lợi dụng biến động giá ngắn hạn để kiếm lời. Họ có thể là các nhà giao dịch cá nhân, quỹ đầu cơ, hoặc thậm chí là một bộ phận của các ngân hàng đầu tư lớn (super bank).
Mặc dù mục tiêu chính của đầu tư và đầu cơ khác nhau (đầu tư hướng đến tăng trưởng lâu dài, còn đầu cơ tập trung vào lợi nhuận ngắn hạn). Tuy nhiên, cả đầu tư và đầu cơ đều dựa trên việc phân tích thị trường và dự đoán xu hướng giá để đưa ra quyết định giao dịch.
Việc phân biệt rõ ràng giữa nhà đầu tư và nhà đầu cơ đôi khi khá khó khăn. Nhiều nhà đầu tư lớn cũng tham gia vào các hoạt động giao dịch ngắn hạn để tăng lợi nhuận cho danh mục đầu tư của mình. Ngược lại, một số nhà đầu cơ có thể giữ các vị thế trong thời gian dài nếu họ tin rằng thị trường đang có một xu hướng mạnh mẽ.
Tóm lại, các cá mập trong forex đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp thanh khoản cho thị trường. Với khối lượng giao dịch khổng lồ và khả năng hoạt động trên mọi khung thời gian, họ góp phần duy trì tính thanh khoản của thị trường, đảm bảo các lệnh giao dịch được khớp lệnh nhanh chóng và với mức chênh lệch giá hợp lý. Sức mạnh tài chính của các cá mập cho phép họ tạo ra những xu hướng thị trường mạnh mẽ. Khi muốn đẩy giá lên hoặc xuống, họ sẽ thực hiện các lệnh mua hoặc bán với khối lượng lớn, thu hút sự chú ý của các nhà giao dịch nhỏ lẻ và tạo ra hiệu ứng “đám đông”.
Chiến lược giao dịch phổ biến của các cá mập trong forex
1. Giao dịch theo tin tức
Những thông tin được đề cập ở đây thường là các tin tức vĩ mô có tầm ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế và thị trường tài chính. Đây có thể là các thông báo về chính sách tiền tệ, quyết định của các ngân hàng trung ương, dữ liệu kinh tế quan trọng (như GDP, lạm phát, tỷ lệ thất nghiệp), hoặc các sự kiện địa chính trị có khả năng gây biến động thị trường.
Các nhà giao dịch lớn, thường được gọi là cá mập trong forex, có lợi thế vượt trội trên thị trường nhờ khả năng tiếp cận thông tin nhanh chóng và chính xác. Họ xây dựng các hệ thống để nhận được tin tức thị trường một cách sớm nhất, từ đó đưa ra quyết định giao dịch trước khi thông tin được công bố rộng rãi.
Đối với các nhà giao dịch nhỏ lẻ, việc theo dõi lịch kinh tế và cập nhật tin tức là vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, để giảm thiểu rủi ro khi giao dịch dựa trên tin tức, nên đóng các vị thế đang mở hoặc dời điểm dừng lỗ về vị trí hòa vốn trước khi tin tức quan trọng được công bố. Sau khi tin tức được công bố, hãy quan sát phản ứng của thị trường trước khi quyết định mở vị thế mới.
Thông tin thường được cung cấp trên lịch kinh tế bao gồm thời gian công bố, cặp tiền tệ ảnh hưởng, độ quan trọng của tin tức và chi tiết cụ thể. Việc giao dịch dựa trên tin tức đòi hỏi nhà giao dịch phải có kinh nghiệm và kỹ năng phân tích thị trường tốt. Không nên chỉ dựa vào tin tức mà cần kết hợp với các yếu tố kỹ thuật và cơ bản khác để đưa ra quyết định giao dịch hiệu quả.
Mặc dù lịch kinh tế cung cấp một bản đồ đường đi cho các sự kiện thị trường, nhưng nó chỉ phản ánh những thông tin đã được lên kế hoạch trước. Những biến động bất ngờ trên thị trường, chẳng hạn như các sự kiện địa chính trị đột ngột hay những thay đổi bất ngờ trong chính sách, là những yếu tố khó lường và có thể gây ra những biến động giá mạnh. Việc không nắm bắt kịp thời các thông tin mới nhất có thể dẫn đến những quyết định giao dịch sai lầm và gây ra thua lỗ đáng kể.
Giao dịch theo thuật toán cao cấp
Sự phát triển vượt bậc của công nghệ đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc tự động hóa giao dịch. Các robot giao dịch được lập trình với thuật toán phức tạp, kết hợp với sức mạnh tính toán của máy tính hiện đại, cho phép thực hiện các lệnh giao dịch với tốc độ và độ chính xác cao. Điều này giúp các nhà đầu tư tổ chức (cá mập) có thể thực hiện các chiến lược giao dịch phức tạp, tận dụng tối đa cơ hội trên thị trường.
Một trong những chiến lược phổ biến của các cá mập trong forex là tạo ra những biến động giá mạnh để loại bỏ các nhà đầu tư nhỏ lẻ. Họ có thể thực hiện điều này bằng cách:
- Tạo ra các cây nến lớn: Bằng cách mua hoặc bán một lượng lớn tài sản trong thời gian ngắn, các nhà đầu tư tổ chức có thể tạo ra những cây nến với khối lượng giao dịch lớn, gây áp lực lên thị trường và khiến giá di chuyển theo ý muốn của họ.
- Đẩy giá theo ý muốn: Sau khi tạo ra biến động giá, các nhà đầu tư tổ chức có thể tiếp tục đẩy giá lên cao hoặc xuống thấp để thu hút thêm nhiều nhà đầu tư tham gia vào thị trường.
- Phân phối: Khi đã đạt được mục tiêu, họ sẽ bắt đầu bán ra hoặc mua vào một lượng lớn tài sản để đảo ngược xu hướng và gây ra những tổn thất cho các nhà đầu tư nhỏ lẻ.
Kết luận
Các cá mập trong forex thường có lợi thế đáng kể trên thị trường nhờ vào nguồn lực tài chính dồi dào và khả năng tiếp cận thông tin nhanh chóng. Họ có thể áp dụng nhiều chiến lược giao dịch phức tạp và hiệu quả, từ đó đạt được lợi nhuận cao. Tuy nhiên, việc học hỏi và bắt chước các nhà giao dịch lớn không phải là một chiến lược đảm bảo thành công. Thị trường Forex luôn biến động và đầy rủi ro, vì thế, mỗi nhà giao dịch nên xây dựng một chiến lược giao dịch phù hợp với phong cách và khả năng chịu rủi ro của bản thân.
