Chỉ báo MACD – Chỉ báo kỹ thuật hiệu quả cho nhà đầu tư chứng khoán

Đường MACD hoạt động như một “la bàn” chỉ đường cho nhà đầu tư, giúp họ nhận biết những thay đổi của thị trường và đưa ra quyết định mua/bán đúng lúc. Để tính toán chỉ báo này, người ta thường sử dụng hiệu số giữa hai đường trung bình động hàm mũ EMA với chu kỳ lần lượt là 12 và 26 ngày.

Công thức tính đường MACD:

MACD = EMA(12) – EMA(26)

Trong đó:

• EMA(12) là giá trị trung bình động hàm mũ của 12 kỳ gần nhất.
• EMA(26) là giá trị trung bình động hàm mũ của 26 kỳ gần nhất.

Xem thêm: Cổ phiếu Midcap là gì? Đánh giá ưu và nhược điểm của cổ phiếu Midcap

Các thành phần của chỉ báo MACD là gì?

Chỉ báo MACD và các thành phần chính:

• Đường MACD: Hãy tưởng tượng đây là “xương sống” của chỉ báo MACD, cho bạn thấy rõ xu hướng chung của giá. Nó được tính bằng cách lấy hiệu số giữa hai đường trung bình động hàm mũ EMA (12) và EMA (26).
• Đường tín hiệu: Coi đường này như một “người dẫn đường” giúp bạn phát hiện sớm những dấu hiệu đảo chiều của xu hướng. Khi đường tín hiệu cắt lên hoặc cắt xuống đường MACD, đó là lúc bạn cần chú ý để đưa ra quyết định giao dịch.
• Biểu đồ Histogram: Đây là một dạng biểu đồ cột trực quan, thể hiện sự khác biệt giữa đường MACD và đường tín hiệu. Histogram tăng lên đồng nghĩa với việc xu hướng đang mạnh lên và ngược lại.
• Đường Zero: Đường này giống như một “ranh giới” phân chia giữa vùng tăng và vùng giảm của thị trường. Khi đường MACD vượt lên trên đường Zero, đà tăng giá đang chiếm ưu thế và ngược lại.

Đường MACD có ý nghĩa gì trong giao dịch?

Xác định xu hướng: Đường MACD là một chỉ báo động lượng, được tính bằng cách lấy hiệu số giữa hai đường trung bình động hàm mũ (EMA) của giá. Nói một cách đơn giản, khi đường MACD di chuyển lên trên đường 0, nó cho thấy đà tăng của giá đang mạnh lên và ngược lại.

Tín hiệu mua/bán: Các điểm giao nhau giữa đường MACD và đường tín hiệu (một đường EMA của chính MACD) thường được sử dụng như các tín hiệu giao dịch. Cụ thể, khi MACD cắt lên trên đường tín hiệu, đó có thể là tín hiệu mua và khi MACD cắt xuống dưới đường tín hiệu, đó có thể là tín hiệu bán.

Đo lường sức mạnh xu hướng: Độ dốc của đường MACD cũng cung cấp thông tin hữu ích về sức mạnh của xu hướng hiện tại. Một đường MACD dốc lên cho thấy xu hướng tăng đang mạnh lên, trong khi một đường MACD dốc xuống cho thấy xu hướng giảm đang mạnh lên.

Tín hiệu đảo chiều: Sự phân kỳ giữa đường MACD và giá cổ phiếu có thể báo hiệu một sự đảo chiều xu hướng sắp xảy ra. Ví dụ, nếu giá cổ phiếu tạo đỉnh mới nhưng MACD không tạo đỉnh mới tương ứng, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo sự suy yếu của đà tăng.

Nhận biết MACD trên biểu đồ chứng khoán

1. Phân biệt đường MACD và đường tín hiệu:

Thông thường, trên các nền tảng giao dịch, đường MACD được hiển thị bằng màu xanh lam, trong khi đường tín hiệu (đường trung bình động của MACD) được hiển thị bằng màu đỏ. Sự khác biệt về màu sắc này giúp nhà đầu tư dễ dàng phân biệt hai đường này trên biểu đồ.

2. MACD dương và ý nghĩa:

Giá trị dương của MACD thể hiện rằng đường EMA ngắn hạn đang nằm trên đường EMA dài hạn. Khoảng cách giữa hai đường EMA này càng lớn, giá trị MACD càng cao, cho thấy đà tăng của thị trường càng mạnh mẽ.

3. MACD âm và ý nghĩa:

Ngược lại, khi MACD có giá trị âm, điều này cho thấy đường EMA ngắn hạn đang nằm dưới đường EMA dài hạn. Khoảng cách gia tăng giữa hai đường này càng khẳng định sự suy yếu của đà tăng và có thể báo hiệu xu hướng giảm giá.

4. Phân kỳ/Hội tụ và xu hướng thị trường:

Sự tương quan giữa hai đường EMA (ngắn hạn và dài hạn) được thể hiện qua sự phân kỳ hoặc hội tụ của chúng, từ đó cung cấp tín hiệu về xu hướng thị trường. Sự phân kỳ xảy ra khi giá và MACD di chuyển theo hướng ngược nhau, trong khi sự hội tụ xảy ra khi chúng di chuyển cùng hướng.

Ứng dụng chỉ báo MACD vào giao dịch

Đường MACD và đường tín hiệu cắt nhau

Tín hiệu giao cắt giữa đường MACD và đường tín hiệu là một trong những tín hiệu phổ biến nhất mà các nhà giao dịch sử dụng. Về cơ bản, có hai trường hợp chính cần lưu ý:

• Tín hiệu bán: Khi đường MACD cắt xuống dưới đường tín hiệu, điều này báo hiệu đà tăng đang suy yếu và có thể là thời điểm thích hợp để bán ra hoặc giảm bớt vị thế mua.

• Tín hiệu mua: Ngược lại, khi đường MACD cắt lên trên đường tín hiệu, điều này cho thấy đà tăng đang mạnh lên và có thể là cơ hội để mua vào hoặc gia tăng vị thế mua.

Giá trị Histogram chuyển từ giá trị dương sang âm và ngược lại

Histogram MACD – thước đo động lượng:

Biểu đồ Histogram MACD được tính bằng cách lấy đường MACD trừ đi đường tín hiệu. Nó thể hiện sự khác biệt giữa hai đường này, giúp nhà đầu tư đánh giá rõ hơn về sức mạnh và hướng đi của động lượng thị trường.

Histogram chuyển từ âm sang dương:

Khi Histogram chuyển từ vùng âm (thể hiện bằng màu đỏ) sang vùng dương (thể hiện bằng màu xanh), điều này cho thấy khoảng cách giữa đường MACD và đường tín hiệu đang gia tăng theo hướng tích cực. Nói cách khác, đà tăng của thị trường đang mạnh lên, tạo cơ hội cho nhà đầu tư xem xét mở vị thế mua.

Histogram chuyển từ dương sang âm:

Ngược lại, khi Histogram chuyển từ vùng dương sang vùng âm, đây là dấu hiệu cho thấy đà tăng đang suy yếu và có thể đảo chiều giảm. Trong trường hợp này, nhà đầu tư nên cân nhắc chốt lời hoặc cắt lỗ để bảo vệ vốn.

Giá trị đường MACD chuyển từ giá trị âm sang dương và ngược lại

Trong phân tích kỹ thuật, việc quan sát vị trí của đường MACD so với đường Zero có thể cung cấp tín hiệu giao dịch hữu ích:

• Cắt lên trên đường Zero: Khi đường MACD cắt lên trên đường Zero, nó cho thấy sự chuyển đổi từ động lượng âm sang động lượng dương. Đây thường là dấu hiệu của sự tăng giá tiềm năng, báo hiệu cơ hội mua vào cho nhà đầu tư.

• Cắt xuống dưới đường Zero: Ngược lại, khi đường MACD cắt xuống dưới đường Zero, nó báo hiệu sự suy yếu của động lượng và có thể là dấu hiệu của xu hướng giảm giá sắp tới. Trong trường hợp này, nhà đầu tư nên cân nhắc bán ra để bảo toàn vốn.

Lưu ý: Tuy nhiên, nhà đầu tư không nên chỉ dựa vào tín hiệu cắt đường Zero của MACD để đưa ra quyết định giao dịch. Việc kết hợp với các chỉ báo kỹ thuật khác và phân tích bối cảnh thị trường tổng thể là điều cần thiết để tăng khả năng thành công.

MACD kết hợp mô hình đồ thị nến đảo chiều

Một trong những phương pháp giao dịch hiệu quả với MACD là kết hợp phân kỳ với các mô hình nến đảo chiều. Cụ thể, khi xuất hiện đồng thời ba yếu tố sau, đó có thể là tín hiệu bán mạnh mẽ:

1. Xu hướng tăng kéo dài: Giá liên tục tạo các đỉnh và đáy cao hơn, cho thấy xu hướng tăng đang diễn ra.
2. Phân kỳ MACD: Giá tạo đỉnh mới cao hơn đỉnh trước đó, nhưng MACD lại tạo đỉnh mới thấp hơn đỉnh trước đó, cho thấy đà tăng đang suy yếu.
3. Mô hình nến đảo chiều: Xuất hiện mô hình nến Doji hoặc các mô hình nến đảo chiều khác (như Shooting Star, Hanging Man) ngay tại vùng đỉnh giá, xác nhận sự suy yếu của phe mua.

Sự kết hợp này cho thấy phe mua đang cố gắng đẩy giá lên cao hơn, nhưng lực cầu không đủ mạnh để vượt qua áp lực bán. Đây là lúc phe bán chiếm ưu thế và có khả năng đẩy giá giảm mạnh.

MACD kết hợp với chỉ báo RSI

Chỉ báo RSI (Relative Strength Index) đo lường động lượng của giá bằng cách so sánh mức độ tăng giá trung bình với mức độ giảm giá trung bình trong một khoảng thời gian nhất định. RSI thường được sử dụng để xác định các vùng quá mua (giá tăng quá nhanh) và quá bán (giá giảm quá nhanh).

Tương tự, việc kết hợp MACD với Bollinger Bands cũng có thể mang lại hiệu quả cao. Bollinger Bands là một chỉ báo đo lường độ biến động của giá. Khi MACD kết hợp với Bollinger Bands, nhà đầu tư có thể:

• Xác định điểm vào lệnh chính xác hơn: Ví dụ, khi giá breakout khỏi dải Bollinger Bands đồng thời MACD cắt lên trên đường tín hiệu, đó có thể là điểm mua lý tưởng.
• Đánh giá sức mạnh của xu hướng: Sự kết hợp này giúp nhà đầu tư nhận biết được khi nào xu hướng mạnh lên hoặc yếu đi.

MACD kết hợp với Bollinger Bands

Khi kết hợp MACD và Bollinger Bands, nhà đầu tư có thể tạo ra những “giai điệu” giao dịch hiệu quả:

• Điểm mua lý tưởng: Khi giá chạm đến đường dưới của dải Bollinger Bands, báo hiệu vùng quá bán, và đồng thời MACD cất lên “nốt nhạc” mua vào (ví dụ: MACD cắt lên trên đường tín hiệu), đó chính là thời điểm “vàng” để tham gia thị trường.
• Cơ hội chốt lời: Ngược lại, khi giá tiến gần đến đường trên của dải Bollinger Bands, cảnh báo vùng quá mua, và MACD vang lên “nốt nhạc” bán ra (ví dụ: MACD cắt xuống dưới đường tín hiệu), nhà đầu tư nên cân nhắc chốt lời hoặc thoát khỏi vị thế.

Sự kết hợp hài hòa này không chỉ mang đến cái nhìn toàn diện về xu hướng và biến động giá, mà còn giúp nhà đầu tư “nhảy múa” cùng thị trường một cách uyển chuyển:

• Quản lý rủi ro: Bollinger Bands giúp xác định các mức dừng lỗ hợp lý, bảo vệ “vũ công” khỏi những cú “vấp ngã” bất ngờ.
• Tối ưu hóa lợi nhuận: Nhờ xác định được các điểm vào/ra lệnh chính xác, nhà đầu tư có thể “xoay chuyển” nhịp nhàng và thu về những “bước nhảy” lợi nhuận tối đa.

Kết luận